Een nieuw verhaal schrijven

Je gaat niet naar dat feest, omdat je bang bent dat je er niemand kent. Je spreekt die leuke jongen die je steeds in de trein tegenkomt niet aan omdat je bang bent dat hij je niet leuk vindt. Je begint niet aan die nieuwe cursus uit angst dat je het niet zal kunnen. Je gaat niet spontaan even bij de buurvrouw op de koffie omdat je bang bent dat je ongelegen komt. En je haalt die lekkere koeken niet uit de kelderkast omdat daar spinnen kunnen zitten. Geen feest, geen leuke jongen, geen ontwikkeling, geen contact met de buurvrouw en geen koeken.

Angst verandert niets aan het verdriet van gisteren en lost de problemen van morgen niet op.
Corrie ten Boom, Nederlands-Amerikaans verzetsstrijdster
en autobiografisch schrijfster 1892-1983

Dit klinkt velen van ons, bekent in de oren. Maar het klinkt ook erg stom. Het klínkt niet alleen als een hele berg gemiste kansen, maar dat zijn het dus ook. Hoe vaak laten we ons weerhouden door angst of onzekerheid? Ik best vaak kan ik je zeggen. Je geeft er natuurlijk een leuke draai aan en zegt dat je niet naar dat feest gaat omdat je niet kan, of moet studeren, je voelt je niet lekker of noem er nog maar een paar op. Maar als je werkelijk in je hart kijkt weet je het antwoord wel; je gaat niet omdat je te onzeker bent en het dood-eng vindt.

Angst is een natuurlijke bescherming, daar worden we mee geboren. Een gezonde dosis angst voorkomt dat we met 240 kilometer per uur over de weg scheuren, zorgt dat we wat terughoudend zijn tegenover een onbekende Rottweiler en dat we even naar links en rechts kijken voordat we een drukke weg oversteken. Best handig dus. Maar soms kan de angst zo groot en uitgebreid worden dat het ons leven gaat beïnvloeden en ons ervan gaat weerhouden te doen wat we eigenlijk heel graag willen en dan is het tijd om die angst in de ogen te gaan kijken.

Angst is ook “maar gewoon een emotie” zoals we die zoveel hebben. En die komen voort uit je gedachten, daar heb ik in een eerder artikel over geschreven. Zonder gedachten geen emoties. De gedachten in de voorbeelden uit de eerste alinea vormen verhalen die veroorzaken dat we dingen gaan vermijden. Maar die verhalen kloppen helemaal niet. We hebben onszelf verhalen verteld die niet juist zijn, gebaseerd op onjuiste aannames door eerdere ervaringen of door verhalen van anderen. Maar omdat je je één keer een beetje verloren hebt gevoeld op een feest, betekent dat nog niet dat je op elk feest een gebrek aan aansluiting zult ervaren. En omdat je je één keer had ingeschreven voor een cursus die niet bij je paste betekent dat niet dat elke cursus te hoog gegrepen zou zijn. Dat verhaal is onlogisch en klopt niet, maar toch zijn we het gaan geloven.

Op deze manier praten we onszelf een hoop onzekerheden en angsten aan. Maar het goede nieuws is dat we onszelf ook een nieuw verhaal kunnen gaan vertellen. We kunnen voor onszelf een nieuwe werkelijkheid scheppen waarin we de angsten en onzekerheden in de ogen gaan kijken en gaan verdrijven met nieuwe, positieve aannames en ervaringen. Dat zal tijd kosten, het verhaal waarin je nu geloofd is ook niet binnen een dag ontstaan. Het zal misschien niet lukken om in een handomdraai met een nieuw verhaal op de proppen te komen, maar als je er dezelfde tijd en aandacht aan besteedt als je nu had gedaan aan de verhalen die je angsten en onzekerheden voedden, dan zullen er zeker heel positieve veranderingen in je leven plaatsvinden.

Als je je alleen al zou voornemen om uitsluitend in positieve en opbouwende termen tegen jezelf te praten, zou dat al een heel verschil maken. We zijn over het algemeen niet zo vriendelijk tegen onszelf. Het zou niet in je op komen om tegen een wat angstig en onzeker kind te gaan lopen mopperen, je weet dat je daar niets mee bereikt, hooguit nog meer angst en onzekerheid naast verdriet en teleurstelling. Toch doen we dat in gedachten tegen onszelf maar al te vaak. “Waarom doe je nou nooit eens iets goed?!”, “Ach dat lukt me toch niet”, “dat durf ik nooit” en natuurlijk de hele serie “ja maar wat als……” aangevuld met een hele horde beren achter bomen. Dat angstige en onzekere kind zouden we liefdevol geruststellen met bemoedigende woorden en zouden we aanmoedigen met ondersteunende en motiverende woorden. We zouden het de hand reiken en de uitdaging sámen aangaan, zodat het kind de angst kan overwinnen. Waarom gaan we dan niet op diezelfde geduldige en liefdevolle manier met onszelf om? Dat zou heel wat meer zoden aan de dijk zetten dan dat demotiverende gemopper met een “zie-je-wel” erachteraan als we de kans krijgen.

Op een geduldige en liefdevolle manier jezelf de hand reiken, het verhaal dat je jezelf verteld eens heel kritisch bekijken en de uitdagingen aangaan, dat creëert een nieuwe werkelijkheid waarmee we het oude kunnen overschrijven. Je zult versteld staan. Je bent vele malen krachtiger dan je nu denkt!