We zijn het normaal gaan vinden.

In het vorige artikel hebben we al gezien hoe angst wordt ingezet als middel om je gedrag en je denken te manipuleren. Uiteraard niet allemaal op negatieve wijze. Een waarschuwing dat vuur heet is en een mes scherp, aan het adres van een klein kind komt vanuit de positieve intentie het kind te beschermen tegen pijn. Maar het lijkt erop dat we erg doorgeschoten zijn in alle waarschuwingen en zogenaamde beschermingen. We zijn het normaal gaan vinden om in een constante staat van alertheid en waarschuwingen te leven.

“Ik ben stelliger dan ooit van mening, dat het van tevoren verwerpen en niet willen onderzoeken van onbekende en vreemd schijnende dingen de grootste vijand van vooruitgang is”

Frederik van Eeden, Nederlands psychiater en schrijver 1860-1932

Heb je wel eens gehoord van het krabbenmand-effect? Wanneer je een aantal krabben in een mand doet hoef je daar geen deksel op te doen. Er zal er niet één ontsnappen, want zodra één van hen dat probeert wordt die terug in de mand getrokken door de anderen. Dát is pas eng! Zeker wanneer je je realiseert hoe krab-achtig wij zelf allemaal geworden zijn….

Ja jij ook

We willen allemaal graag denken dat we de mensen om wie we geven helpen en steunen. Maar wat is jouw reactie als je beste vriend(in) razend enthousiast komt vertellen dat ze haar goedbetaalde, vaste baan op gaat zeggen om een eigen bedrijf te beginnen? Wat zeg je als ze helemaal stuiterend van verliefdheid komt vertellen dat ze gaat trouwen met die gast die ze pasgeleden heeft leren kennen? Hoe reageer je als ze in haar eentje op wereldreis wil gaan? Of wanneer hij een gigantische lening wil afsluiten voor dat bedrijf wat hij wil beginnen?

Precies! Ons brein heeft in een nano-seconden bedacht wat er allemaal fout kan gaan, we schieten in de “Pas-op-kijk-uit-modus” en gaan over op vragen als “zou je dat nou wel doen” en “wat als….”. We proberen haar/hem terug in de mand te trekken. Ook al hebben we nog zo’n bewondering voor mensen die succesvol zijn in wat dan ook, als iemand een sprong in die (onbekende) richting wil maken, gaan alle sirenes en alarmbellen af. We hebben geleerd om “op safe” te spelen en dat het een vorm van liefde en zorg is om iedereen om ons heen te waarschuwen om dat ook te doen.

Hoe zou het zijn?

Hoe zou de (en jouw) wereld eruit zien als we elkaar allemaal zouden helpen en steunen. Als we iedereen die uit die mand wil juist een steuntje geven, een zetje in de richting die ze willen gaan? We elkaar zouden stimuleren om dromen na te jagen en elkaar erop wijzen dat de angsten die zich aandienen helemaal niet zo eng zijn? Als iemand op het punt is beland dat hij/zij denkt “F*ck it, ik ga het gewoon doen!”, dan zijn over het algemeen alle horrorscenario’s al vele malen overdacht. Die persoon heeft juist besloten zich daar niet meer door tegen te laten houden.

Hij of zij heeft zich wellicht gerealiseerd dat het bange gevoel er wel echt is, maar dat de angsten zelfbedacht zijn. Dat dat zich alleen afspeelt in je mind, er is namelijk nog niks gebeurd om bang voor te zijn, nu op dit moment word je niet bedreigd. Maar toch ben je NU bang voor toekomstige  gebeurtenissen. Failliet gaan, mislukken, uitgelachen worden, struikelen op het podium, ziek worden, je rekeningen niet kunnen betalen, dood gaan, de weg kwijtraken, enz. enz. Terwijl je geen enkele aanleiding hebt om te denken dat dat gebeurt én je geen enkele reden hebt om te denken dat het echt zo eng is. Zelfs van doodgaan denken we misschien achteraf “Ohhh dat had ik jaren eerder moeten doen”. Misschien verlaat je je lichaam in een euforische staat van rust en liefde, in een prachtig licht, vergezelt door geliefden die je voorgingen of engelen die viool spelen. Who knows, niemand is ooit teruggekomen om te vertellen hoe mooi het misschien wel is. Al die angsten zijn slechts gedachten.

Het is maar één beslissing

De stap van angst naar vertrouwen is maar één beslissing; je niet te laten beangstigen door het onbekende. Je vertrouwen in het leven én in jezelf groter te maken dan je angst voor dat onbekende. Dat is dat “F*ck it, ik ga het gewoon doen”-moment. Het moment waarop je gewoon op die jongen afstapt, je handtekening onder dat contract zet, je partner de laan uitstuurt of het toneel opstapt terwijl de hele wereld toekijkt. Je vertrouwen is groter dan je angst. En we weten (hopelijk) allemaal hoe dat voelt: een fantastische overwinning!

We zijn allemaal opgegroeid temidden van een hele hoop angsten en twijfels. Verzekeringen op je leven en je dood, preventieve checks, middeltjes voor het geval dat, dreigingen met boetes of straffen en waarschuwingen voor angstaanjagende gevolgen. Ellende in de media, geweld in films en games én alle zorgzame waarschuwingen van mensen om ons heen die graag willen dat we in de mand blijven. 

Maar we zijn geen krabben!

We kunnen die ene beslissing nu nemen en ons vertrouwen groter maken dan de angst. Die angst is niet echt, maar tegelijkertijd wel de grootste verspiller van je tijd en energie. Hoe lang stellen we keuzes uit en blijven we twijfelen over een beslissing? Hoe lang doen we niet wat we in ons hart wel heel erg graag zouden willen? Je had al die tijd ook kunnen genieten van een fantastische overwinning….

Is jouw vertrouwen groter dan je angst voor het onbekende?