Wat hebben we eigenlijk geleerd?

Gedurende het opknappen van mijn huis heb ik de meest uiteenlopende dingen zelf en vaak alleen gedaan. Met de woorden van Pippi in gedachten “Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan“, kwam ik een heel eind. Meestal is het gewoon een kwestie van dóen, logisch nadenken, soms Mr. Google even raadplegen, spullen pakken en gewoon beginnen!

Wie tot kinderen voortdurend bescheidenheid predikt, voert niet tot bescheidenheid, doch tot onzekerheid en gebrek aan zelfvertrouwen.
Ernst Hohenemser, Duits aforist en vertaler 1870-1954

“Maar wat als het fout gaat?” Dan doe je het opnieuw! “En wat als het helemaal niet lukt?” Dan weet je dat ook maar weer en vraag je er hulp bij! “Wat als het niet precies wordt wat ik wil?” Dan ben je gewoon trots op wat het wel is geworden, want die garantie krijg je van anderen ook niet. Kortom al dat gekakel in je hoofd is alleen maar angst en onzekerheid en de enige manier om die te overwinnen is de spullen oppakken en gaan dóen.

En weet je, meestal is het ook helemaal niet erg als het niet meteen foutloos gaat. Zolang je niet in snoeren knipt of met een zaag aan de gang bent, kun je het gewoon even opnieuw doen als het niet metéén goed ging. “Ik snap niet dat je dat durft“, kreeg ik meermaals te horen. En dát snap ik dan weer wél. Want we zijn met z’n allen ons hele leven bang gemaakt om iets gewoon maar te dóen. We leven in systemen waarbij we het voornamelijk hebben over wat we allemaal níet goed doen en waar we tekort schieten. Dan is het niet zo gek dat we niet meer zomaar durven te beginnen aan iets wat we niet kennen.

Van al het “pas op” en “kijk uit” om ons heen toen we peuter waren gingen we naar een school waar al ons gedrag werd beoordeeld met een cijfer en daarachter de uitleg wat er niet goed was. Van “Ellen kan het wel als ze maar wíl” (ik wilde te vaak andere dingen blijkbaar 🙂 ) tot “Ellen is te snel afgeleid” (ja ik ben een dromer, in mijn hoofd gebeurde veel leukere dingen dan voor die klas) en alle varianten daarvan. Natuurlijk stond er ook wel een compliment, maar dat beperkte zich dan meestal tot “goed zo” of “ga zo door“. De nadruk lag echt wel op wat er allemaal beter moest. En natuurlijk was het daar niet de bedoeling dat je zomaar iets ging doen zoals jij zelf dacht dat het goed was, je had overal toestemming voor nodig en alles moest binnen de lijntjes. We hebben al eerder gezien dat die schoolcarrière zo’n 15 tot 20 jaar duurt, dus dat gaat wel in je systeem zitten.

Als we aan het werk gaan gaan we vrolijk door met deze manier van beoordelen, alleen noemen we het nu functioneringsgesprekken, soms zelfs inclusief hetzelfde systeem van cijfers. Natuurlijk benoemen we ook wat goed gaat, maar weer leggen we de nadruk op alles wat we níet zo goed doen. En op veel werkplekken zijn mensen niet zo te porren voor nieuwe ideeën of andere manieren om iets te doen, dus weer blijven we keurig binnen de voorgeschreven kaders en proberen niets nieuws.

Niet zo gek dus dat je naar die muren van je huis zit te kijken met een enorm vraagteken boven je hoofd. We hebben geleerd dat je eigenlijk geen fouten mag maken, dat het eigenlijk wel meteen moet gaan of zijn zoals “men” van je verwacht. Maar de enige manier om van dat vraagteken een uitroepteken te maken is door te dóen en dat gaat niet altijd meteen foutloos. Schuif angst en twijfel aan de kant en begin gewoon. Laat je niet gek maken dat de lat enorm hoog moet liggen en alles meteen perfect moet gaan. Als we ook allemaal tegen elkaar eens wat minder kritisch zouden zijn en wat meer complimenten uitdelen, dan zijn we allemaal misschien ook eens wat eerder trots op wat we doen en wie we zijn!

Wat het ook is waar je nu tegenaan kijkt, waar je niet echt aan durft te beginnen of wat je niet durft te doen, dóe het gewoon, begin eraan! Wat is het ergste wat je kan gebeuren? De wereld stopt niet met draaien als er een keer iets mislukt (en ook niet bij twee keer want dan stond ie al lang stil 😉 ) Lach een keer om dat vraagteken boven je hoofd en ga aan de slag. Je zal zien dat dat vraagteken al snel vervaagd en uiteindelijk plaats maakt voor een uitroepteken!

Wat is het waar je nu eindelijk eens aan gaat beginnen? Welke droom ga je nu echt eens waarmaken? Begin eraan! Je kan het wél!