We weten het echt zeker. We hebben het gelezen en het bericht kwam van een gerenommeerd instituut die het uitgebreid hebben onderzocht. Bewijs hebben we natuurlijk niet persoonlijk gezien, maar dan nog, zo’n blad beweert toch niet zomaar iets?
Enorme hoeveelheden informatie omringen ons de hele dag. De krant heeft schreeuwende koppen, de radio roept om je aandacht, Facebook verkondigt van alles en door de televisie worden we overspoeld met feiten en meningen. Maar kloppen al die feiten en meningen wel?
In de wetenschap is het niet zozeer belangrijk nieuwe feiten te ontdekken als wel nieuwe manieren om hierover na te denken.
William Lawrence Bragg, Brits-Australisch wis- en natuurkundige 1890-1971
Moeten we het ene moment nog veel tomaten eten omdat die antioxidanten zo gezond zijn, worden we twee maanden later met net zoveel overtuiging gewaarschuwd tegen teveel antioxidanten. Die blijken toch niet zo gezond als men dacht. Het RIVM roept elke ouder op om toch vooral deel te nemen aan het rijksvaccinatieprogramma, maar vele andere organisaties trekken ernstig in twijfel of het wel een goed idee is om zo’n 25 vaccins toe te dienen aan baby’s. Het immuunsysteem is op dat moment nog niet volledig intact, dus de bewering van artsen dat baby’s die vaccins kunnen verdragen staat haaks op de biologie. Het ene moment is het echt een goed idee om intensief te sporten, maar even later is dagelijks wandelen toch beter, omdat die intensieve pieken niet goed zijn.
Lange tijd waren de mensen er heilig van overtuigd dat de wereld plat was en dat je er werkelijk van af kon vallen. Dat wisten ze behoorlijk zeker en als je iets anders beweerde werd je op de brandstapel gekieperd. Christoffel Columbus had Indië ontdekt en noemde de inwoners van Amerika Indianen. Hij wist zeker dat hij in Indië was. De zon draaide om de aarde, ook dat wist men lange tijd zeker.
Tot voortschrijdend inzicht anders beweerde.
Dat voortschrijdend inzicht vraagt nogal eens aanpassing van de algemeen heersende mening. Als nieuwe feiten in een andere richting wijzen dan die die we kenden, dan is het logisch dat we de beweringen aanpassen. Dat hebben we dus met veel kennis die we hebben al eens gedaan. Geleerd, herzien en opnieuw geleerd.
Maar helaas lang niet met alle gegevens die op onze harde schijf zijn opgeslagen. We hebben “nieuwe software” gedownload voor allerlei feitjes en weetjes die door dat voortschrijdend inzicht om een update vroegen, maar we hebben ook vele programma’s die al jaren op de achtergrond draaien, zonder ooit ge-update te worden. Programma’s als kan-ik-dat-wel.exe of ik-ben-niet-goed-genoeg.exe draaien al sinds onze puberteit ongewijzigd op de achtergrond. In je puberteit waren ze wellicht bruikbaar, je was op zoek naar je eigen identiteit en dat is bij uitstek de tijd voor twijfel en onzekerheid. Maar eigenlijk is het de bedoeling dat we daar na een aantal jaren mee klaar zijn en onze plek hebben gevonden. Op dat moment kun je de programma’s deleten en vervangen voor anderen.
Helaas vergeten velen dat en blijven die programma’s draaien. Die blijven hun signalen van twijfel, angst en onzekerheid afgeven terwijl daar al lang geen reden meer voor is. We willen ons nu vol vertrouwen richten op onze dromen en wensen, maar worden daarbij gehinderd door die verouderde software. Doordat we het systeem niet checken, zijn we ons niet bewust van deze programma’s en blijven we geloven in de signalen die worden gegeven. Signalen die ons in de puberteit hielpen onze identiteit te vinden, maar nu geheel ten onrechte twijfel, angst en onzekerheid veroorzaken.
We blijven op deze manier geloven “feiten” als; het leven is ingewikkeld, je moet hard werken om iets te worden, je moet flink je best doen om “erbij” te horen, niets gaat vanzelf, anderen bepalen de regels en voorschriften voor je en ga zo maar door. Allemaal “feiten en weetjes” die al lang door de werkelijkheid zijn ingehaald, maar die we niet hebben ge-update. We geloven als ’t ware nog steeds dat de wereld plat is en blijven angstvallig zo ver mogelijk bij de rand vandaan.
We zouden beter de software op onze harde schijf goed up-to-date kunnen houden en de oude software vervangen door programma’s die ons helpen en steunen. Programma’s die je laten zien dat alles mogelijk is, dat je kunt bereiken wat je graag wil, dat je mag doen waar je goed in bent omdat dat nou eenmaal het beste werkt.
Verouderde software geeft altijd problemen, dus houdt het systeem up-to-date!
