We leven in een lawaaierige wereld tegenwoordig. Er is non-stop geluid, van de radio, de televisie, social media, verkeer, industrie, kinderen en andere mensen om je heen. Het één roept nog harder om je aandacht dan het ander en ook in je hoofd is het zelden stil, altijd wel iets om over na te denken of zelfs te piekeren. We zijn niet meer gewend aan de stilte die ooit heel normaal was, maar wel gewend geraakt aan overspannenheid en burn-outs omdat we vastlopen in de lawaaierige wereld om ons heen. Mediteren klinkt voor velen heel zweverig, maar het is niet meer dan eindelijk eens luisteren naar jezelf.
De grootste openbaring is de stilte.
Lao-Tse, Chinees filosoof +/- 600 v.C.
In de kakofonie van geluiden is het bijna onmogelijk geworden om jezelf nog te horen denken. Non-stop krijg je informatie toegediend, waar je wel of niet iets mee moet. Dat te filteren is al een hele kunst op zich waar ongemerkt tijd en energie in gaat zitten. We zijn niet alleen niet meer gewend aan stilte maar we voelen ons er zelfs ongemakkelijk bij. Wanneer in een gezelschap het gesprek even stilvalt zijn er meerdere aanwezigen naarstig op zoek naar iets wat ze kunnen zeggen, het mag blijkbaar niet gewoon even stil zijn. Even geleden was er zelfs iemand die letterlijk tegen mij zei dat ze ’s middags even ging zitten, “mét de televisie aan want dan kan ik niet nadenken“…..
Teveel gedachten
Ik begrijp hier de behoefte wel om even de ratjetoe aan gedachten stil te willen zetten, de schattingen van de hoeveelheid lopen uiteen van veertig- tot zestigduizend gedachten per dag. Een vermoeiend aantal! Als je er dan vanuit gaat dat we zo’n acht uur per dag slapend doorbrengen, kom je uit op meer dan 3000 gedachten per ‘wakker’ uur. En als je nog verder rekent kom je uit op 52 gedachten per minuut en dus bijna een gedachte per seconde. Pffff, we hebben ’t er maar druk mee!
Maar ik denk niet dat het overschreeuwen met televisiegeluiden de goede weg naar wat meer rust in je hoofd is. Vaak ontstaat die ratjetoe van gedachten door allerlei vragen waar iemand mee zit of dingen in het leven die niet duidelijk of zelfs verwarrend zijn. De televisie aanzetten verandert daar helemaal niets aan. Sterker nog; alles wat je probeert weg te stoppen gaat nog harder om aandacht vragen en nóg een stap verder gaat het lichamelijke signalen afgeven om je duidelijk te maken dat je iets op te lossen hebt.
De antwoorden vind je niet op tv
Het lijkt wel of we het tegenwoordig eng vinden om onze eigen gedachten te kunnen horen, om aanwezig te zijn bij wat daar gebeurt. Terwijl die gedachten voor een zeer groot deel bepalend zijn voor hoe ons leven eruit ziet. Vandaag, maar ook in de toekomst. We moeten constant allerlei keuzes maken en beslissingen nemen, dat doe je als het goed is op doordachte wijze, maar hoe is dat mogelijk als je geen aandacht besteed aan je gedachten? We zitten nogal eens met allerlei (levens)vragen of onduidelijkheden omtrent onze toekomst. De antwoorden vindt je voor dit soort zaken meestal niet op de televisie of op internet, maar zou je wel in jezelf kunnen vinden. Jij weet wat goed voor jou is, waar je behoefte aan hebt, wat je wensen en dromen zijn en waar je blij en gelukkig van wordt. Maar dan moet je wel tijd maken om te luisteren.
Mediteren?!
Mediteren is voor velen een zweverige term. Je moet dan in kleermakerszit of lotus-houding gaan zitten op een matje of meditatiekussen. Je moet stoppen met denken en dan in een soort van trance terecht komen waar je dan de antwoorden gaat vinden….. Yeah sure.
Ik denk dat mediteren op heel veel manieren kan. Natuurlijk op een matje of meditatiekussen, maar net zo goed gewoon op de stoel waar je nu zit. Of ’s morgens als je net wakker bent en nog in je bed ligt, voordat je ’s avonds gaat slapen of tijdens een heerlijke wandeling door de natuur. In iedere situatie waarin het stil is of je het stil kunt maken. En dat hoeft geen letterlijke stilte te zijn, je kan bijvoorbeeld prima even oortjes in doen tijdens je pauze met een ontspannend muziekje, dat vraagt geen aandacht van je dus in die zin is het stil. Een wandeling in de natuur kan een heerlijke meditatieve activiteit zijn, terwijl het in een bos ook niet stil is, maar de geluiden die er zijn vragen niets van je, die mogen er gewoon zijn.
Mediteren is luisteren naar jezelf
En wie vervolgens probeert te stoppen met denken heeft een probleem. Dat is helemaal niet mogelijk, een mens heeft altijd gedachten, zo’n 3000 per uur zagen we net en die kan je helemaal niet uitzetten. Je kan niet stoppen met denken, dus bespaar je de moeite van het proberen. Wat je wel kan is bewust aanwezig zijn bij die gedachten. Kijken naar die gedachten zodat je je bewust wordt van wat zich daar zoal afspeelt. Kennis is macht. Pas wanneer je wéét wat zich daar afspeelt kun je er invloed op uitoefenen. Door eenvoudige ademhalingsoefeningen, of door alleen al je aandacht te richten op je ademhaling zul je merken dat de ratjetoe van gedachten rustiger wordt, dat er geen 52 per minuut meer langs vliegen en dat is al een hele verademing.
En in deze betrekkelijke rust kun je dan ook antwoorden vinden op dingen die je bezighouden. Dat de antwoorden er zijn is een gegeven, maar dat je ze tussen die voorbij razende gedachten niet kunt vinden ook. Wanneer je vaker de stilte opzoekt, raak je vertrouwder met je eigen gedachtegangen en bekent met wat zich daar afspeelt. Je kan dan bewust gedachten schrappen, ombuigen of vervangen voor nieuwe. En je kunt antwoorden vinden op vragen die je weer verder helpen op je pad.
Allemaal zonder te zweven, niet in trance maar gewoon in stilte.
Hier kun je allerlei oefeningen vinden om die wervelstorm aan gedachten tot rust te brengen.
